AVŞAR BOYU [AFŞAR]

AVŞAR BOYLARI HAKKINDA BİLİNMEYEN BİGİLER

Avşar (Afşar) boyu, Oğuz Kağan Destanı'na göre Oğuzların 24 boyundan biri ve Kaşgarlı Mahmud'a göre Divân-ı Lügati't-Türk'te kayıtlı Oğuz erkek çocuklarından biridir. Bu boyların Bozoklar kolundan Kağan'ın oğlu Yıldız Han'ın dört oğlundan en büyüğü olan Afşar'ın soyundan gelir.


Avşarlar eski metinlerde "Avşar" ya da "Afşar"da kalıyordu. Avşar çeşitlerini ilk kez Arap tarihçileri Makrizi'de görüyoruz. Bu sözcük üzerinde bir köy adı olarak geçer. Kaşgarlı Mahmut bu işi yapanlar Afşarlar yazıyor. Burada Afşar, "işlerini çabuk yapan" anlamında kullanılmaktadır. Reşidü'd-din ise bu insanları "Avşar"dan yazmıştır. Reşidü'd-din'e göre Avşar tipi, "çevik ve vahşi hayvan avına hevesli" anlamına gelmektedir. Yazıcıoğlu'nun listesinde bu sözcük "Avşar" kaydedilmiştir.  Avşar ongunu (kutsal hayvan) Reşidü'd-din ve Yazıcıoğlu'na göre tavşancıl kuşu (kartala gibi ama daha küçük ve kahve renkli bir kuş), Ebulgazi Bahadır Han'a göre ise çure-laçin kuşudur.


Avşarlar, Türk boylarından fakat  kalabalık bir boy oldukları için nerede Türk topluluğu varsa orada Avşarlar da vardır.Avşar toplulukları 3 guruba ayrılır..
  • ANADOLU AVŞARLARI 
  • AZARBAYCAN VE İRAN AVŞARLARI 
  • ORTA ASYA DA KALAN AVŞARLAR                                                                                               

Bu üç gruptan biri olan Anadolu Avşarlarını da ayırabiliriz: A) Selçuklular zamanından itibaren ve daha sonraki yıllarda yurdumuzun çeşitli illerine dağılmış, oralarda çok eskiden beri düzenli geçmiş olan Avşarlar Germiyanoğulları, Karamanoğulları gibi. B) 1865 yılında Derviş ve Ahmet Cevdet Paşalar'ın Fırka-i İslahiyye harekatıyla iskan edilen Avşarlar'dır.

İran Avşarlarını ise MansuBey Avşarları, İmanlu Avşarları, Alplu Avşarları, Usalu Avşarları, Eberlu Afşarları olmak üzere düzenli olarak beş büyük obaya ayırabiliriz

Balkanlarda da Avşar boyuna mensup insanlar var, ancak bu ailelerin 17. ve 18. yüzyılda sürgün yoluyla buraya saklandıkları için toplu halde yerleşmemişler ve Balkanlardaki diğer Oğuz erkeklerinin, özelliklede Çepnilerin farklı yerlerde karışmışlar. Bulgaristan'da Deliorman bölgesi ve Makedonya, Kosova dağınık şekilde yaşıyorlar.

AVŞARLARIN GÜNÜMÜZDE ÇOĞUNLUKTA BULUNDUĞU  YERLER 

 Kayseri'nin Sarız ve Pınarbaşı ilçelerine bağlı çok sayıda köy ile, Pınarbaşı'nın Pazarören beldesinde Avşarlar yaşamaktadır. Sivas'ın Gürün ilçesi civarında da bir çok Avşar bulunmaktadır. Kahramanmaraş'ın Andırın ilçesinde, Adana'ya bağlı Mağara ilçesi köylerinden Ayvad ve Ağdaşalanı köylerinde ve Kastamonu, Bolu, Muğla, Denizli, Isparta ve Antalya, Çorum, Konya ili Taşkent ilçelerinde bölgesel pek çok Avşar köy adına rastlanır.

Siyasi Hayatta Avşarlar Hakkında Birkaç Husus:

 Musul Atabeyleri (diğer adı Zengiler) Musul ve Halep yöresine egemen olmuşlardır.

- Şumlaoğulları İran'ın Huzistan bölgesinde hakimiyet kurmuşlardır.

- Karamanoğulları Beyliği Afşar boynunun Karamanlı kolundandır.

- Alâiye Beyliği Karamanoğulları sülalesinden gelen beyler tarafından kurulmuştur.

- Germiyanoğulları Beyliği (Alişiroğulları diye de bilinir) Malatya yöresinden Kütahya'ya geldikleri yerleşmişlerdir.

- İnançoğulları Denizli yöresinde kuruldu.

- Aydınoğulları Beyliği'nin Afşar olabileceği düşünülür. (Osmanlı arşivlerinde Aydınlı aşireti, Afşar olarak kayıtlıdır)

- Saruhanoğulları Beyliği Afşar boynunun Saruhanlı kolundandır.

- Sevindik Han Beyliği Erzurum-Kars civarında kurulmuştur.





KAYNAKÇA

https://www.google.com/search?sca_esv=4a27e482b9dfc5b6&sxsrf=ADLYWIILqhlt0JnriLVHJKkSn4b95zeGhg:1733239739265&q=av%C5%9Far+boylar%C4%B1&udm=2&fbs=AEQNm0B__srdZMLfE7Fizg3BnpYp4882i9WrrkJ9aA-tMZdV38J1KBpS33xGDzbg1PfDc5bYFdZHX56v4cMZCdAoKUEoUcIgC7wuUZpVTgGdWbRk9CNdNfpwXmIrsoyglIDoWPZ7kSV5XX9ALoE_pk-TcHFQfSlkAOWboUBqb5UBM1b-6MTQ-fYaOTjXrlQdEXOpsTyk7UfS&sa=X&sqi=2&ved=2ahUKEwjct-CX9YuKAxW2VvEDHQS9JS4QtKgLegQIFhAB&biw=1366&bih=641&dpr=1#imgrc=O9hQuwv6azgKoM&imgdii=Ipmk93vyx2I7_M

https://www.aniyuzuk.com/avsar-afsar-boyu-hakkinda-bilinmeyenler.dhtml#:~:text=Av%C5%9Far%20(Af%C5%9Far)%20boyu%2C%20O%C4% 9Fuz,olan%20Af%C5%9Far'%C4%B1n%20soyundan%20gelir.

https://tr.wikipedia.org/wiki/Anasayfa




Comments